خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
کمبود نقدینگی در حالی به‌عنوان مادر مشکلات صنایع کوچک خوانده می‌شود که این صنایع در تامین منابع مالی خود به بانک‌ها متکی بوده و از طرفی برای دریافت تسهیلات بانکی نیز توان رقابت با صنایع بزرگ را ندارند.
از این‌رو تفکیک صنایع از نظر مقیاس فعالیت مورد توجه واقع شده و پیشنهاد تاسیس بانک صنایع کوچک کشور در تدوین برنامه ششم توسعه ارائه شد.
این پیشنهاد در هیات دولت مطرح شده اما در جلسه هیات وزیران رای نیاورده و برای رفع ایرادات واردشده از پیش‌نویس برنامه ششم توسعه خارج شده است. به گفته فرشاد مقیمی، معاون برنامه‌ریزی سازمان صنایع کوچک و شرکت شهرک‌های صنعتی ایران، قرار است چگونگی ایجاد بانک صنایع کوچک در لایحه‌ای مجزا به هیات دولت ارائه شده و پس از تایید روانه مجلس شورای اسلامی شود.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارش مرداد ۹۴ به فقدان یک نهاد مالی با محوریت صنایع کوچک در کشور اشاره کرده است. همچنین در بررسی‌های مرکز پژوهش‌های پولی و بانکی در سال ۹۰ به این موضوع در کشور اشاره شده است.
گفت‌وگوی صمت با فرشاد مقیمی، معاون برنامه‌ریزی سازمان صنایع کوچک و شرکت شهرک‌های صنعتی را می‌خوانید.
دلیل خروج پیشنهاد تاسیس بانک صنایع کوچک از پیش‌نویس برنامه ششم توسعه چه بوده و در چه مرحله‌ای اتفاق افتاده است؟
این پیشنهاد از سوی سازمان صنایع کوچک در پیش‌نویس برنامه ششم توسعه مطرح شد اما در بحث تجمیع موسسات مالی مرتبط با صنایع کوچک در بررسی‌های هیات دولت مطرح و بررسی شده اما در جلسه هیات وزیران رای نیاورد و از لایحه برنامه ششم توسعه خارج شد.
ایرادات هیات وزیران برای خروج پیشنهاد تاسیس بانک صنایع کوچک از برنامه ششم توسعه چه بود؟
عمده ایراد هیات وزیران به پیشنهاد تاسیس بانک صنایع کوچک در زمینه تجمیع صندوق‌ها و موسسات مالی مرتبط با صنایع کوچک است و اینکه نام این صندوق‌ها و موسسات در این پیشنهاد نیامده است. ما قصد داشتیم با تجمیع این موسسات، فعالیت آنها را هدفمند کنیم اما به دلیل خودداری از ایجاد حساسیت‌ها، نام صندوق‌ها و موسسات مالی را در این پیشنهاد نیاوردیم.
اکنون تامین نقدینگی یکی از الزامات صنایع کوچک و متوسط است، با توجه به مطالعات انجام شده در دنیا، تمام کشورهای در حال توسعه بانکی مجزا در حوزه صنایع کوچک دارند بنابراین حمایت از صنایع کوچک کشور با سهم ۹۲درصدی در صنعت کشور نیاز به بانکی مجزا دارد.
پیشنهاد تاسیس بانک صنایع کوچک اکنون در چه مرحله‌ای است؟
با توجه به تاکید رهبر معظم انقلاب درباره حمایت از صنایع کوچک و متوسط، دولت قصد دارد لایحه‌ای مجزا تهیه کند و در قالب طرح به مجلس شورای اسلامی ارائه دهد تا مجزا از برنامه ششم توسعه پیگیری شود اما در واقع الحاقیه‌ای به برنامه ششم توسعه خواهد بود.
اکنون بررسی و رفع ایرادات این پیشنهاد در سازمان صنایع کوچک و شرکت شهرک‌های صنعتی ایران نهایی شده اما به دلیل تغییرات مجلس شورای اسلامی و جایگزین شدن نمایندگان دوره جدید، طرح موضوع نخواهد شد.
پیشنهاد تاسیس بانک صنایع کوچک چه مراحلی را پیش از این گذراند؟
این پیشنهاد در ستاد برنامه ششم توسعه تصویب شده و به بانک کسب و کارهای کوچک تغییر نام داد تا ارائه خدمات آن محدود به صنایع کوچک نبوده و اصناف و ارائه‌دهندگان خدمات مشاوره‌ای و پشتیبانی تولید نیز بتوانند از خدمات آن بهره ببرند. این موضوع در شورای برنامه‌ریزی صنعت به ریاست وزیر صنعت، معدن و تجارت مطرح و نیز در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور منعکس شد و در جلسه شورای تلفیق این سازمان ۶ رای موافق از مجموع ۸ رای کسب کرد. در جلسه ستاد اصلی برنامه ششم توسعه نیز پیشنهاد تاسیس بانک صنایع کوچک مورد بحث و بررسی دوباره قرار گرفت و درنهایت به دولت ارائه شد اما با وجود تایید دولت و به دلیل مخالفت هیات وزیران به مجلس راه نیافت.
چه ضرورتی باعث شد تا پیشنهاد تاسیس بانک صنایع کوچک مطرح شود؟
با مطالعات تطبیقی در حوزه صنایع کوچک دنیا مشخص شد در کشورهای توسعه‌یافته یا در حال توسعه در نهاد مالی آنها، SME بانک‌ها (بنگاه‌های کوچک و متوسط) وجود دارد. در کشورهایی مانند ژاپن، مالزی، کره، امارات، سنگاپور، انگلیس، امریکا و حتی در بانک جهانی زیرمجموعه SME بانک‌ها وجود دارد. این SME بانک‌ها وظیفه دارند تا در محدودیت مالی بانکی برای صنایع کوچک تامین منابع کنند.
بنابراین سازمان صنایع کوچک نیز در راستای خدمات‌رسانی خود به کارآفرینان و سرمایه‌گذاران باید یک نهاد مالی داشته باشد. از زمانی که سازمان صنایع کوچک و شرکت شهرک‌های ایران براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی به‌عنوان یک سازمان توسعه‌ای تلقی شد و با توجه به اینکه ارائه خدمات مالی یکی از ماموریت‌های این سازمان‌های توسعه‌ای در دنیا شناخته شده است، در مقایسه با سازمان‌های خدماتی مشابه قرار گرفت و ۶۴ سازمان توسعه‌ای با ۶ کارکرد ازجمله خدمات توسعه مدیریتی، توسعه فناوری، کمک به توسعه صادرات، به هم‌رسانی کسب‌وکارها، حمایت‌های قوانین و مقرراتی و نیز ارائه خدمات حمایتی مالی مورد توجه واقع شد.
آیا ساختار ایجاد بانک صنایع کوچک در تضاد با عملکرد فعلی نهادهای مالی کشور در بخش صنعت خواهد بود؟
در سازماندهی دوباره نهادهای مالی موجود در کشور که به حوزه صنایع کوچک خدمات مالی ارائه می‌دهند، با راه‌اندازی این بانک در تضاد با کوچک‌سازی دولت عمل نمی‌کنیم. با توجه به ساختار دولتی این بانک باید بعد از دریافت مجوز تاسیس آن ابتدا اساسنامه تدوین شود تا نحوه مدیریت و میزان منابع مالی و نحوه تامین آن مشخص شود.
