فرصت‌سازی» در صنعت خودروسازی

بر کسی پوشیده نیست که صنعت خودروسازی ایران با مشکلات بسیاری دست‌به‌گریبان است. چیرگی این مشکلات چنان است که گاهی آدمی را به یاد تمثیل «زره پوسیده» می‌اندازد؛ اگر کسی بخواهد زره پوسیده‌ای را تعمیر کند، ابتدا از کجای آن باید شروع کند؟ دست به هر قسمت که بزند، احتمال فروریختگی کل زره وجود دارد! این تمثیل درباره صنعت خودروسازی بی‌مصداق نیست؛ واقعا یکی از پرسش‌های مهم در صنعت خودروسازی ایران همین نکته است که برای ایجاد گشایش در این صنعت باید از کجای آن شروع کرد؟

تاکنون به این پرسش پاسخ‌هایی هم داده شده؛ مثلا عده‌ای معتقد بودند هسته اصلی مسائل صنعت خودرو بر مدار مسائل تولیدی نظیر تیراژ اندک، بهره‌وری نازل و… می‌چرخد، کسانی هم بحث مالکیت و سهام خودروسازان را پاشنه آشیل صنعت خودرو دانسته بودند و تعدادی هم انگشت اشاره را به سمت مسائل مالی این صنعت می‌گرفتند. هر پاسخی راهکارهایی را هم می‌طلبید، اما با تمام این راهکارها به نظر می‌رسد هنوز صنعت خودرو نتوانسته از کمند مشکلات خود رهایی یابد.  اگر خوب دقت کنیم، در بن تمام این راهکارها به پدیده‌هایی در بیرون از نگاه مدیران می‌رسیم؛ به عبارت دیگر تمام این راهکارها علت را بیرون از نگاه مشاهده‌گر (مدیران) می‌بینند؛ مثلا اگر قائل باشیم که مسائل مالی، علت اصلی چرخه بحران در صنعت خودرو است، راهکار آن را باید در تزریق منابع مالی از بیرون به صنعت خودرو بدانیم. به نظر می‌رسد اتخاذ چنین نگاهی نمی‌تواند در برون‌رفت صنعت خودرو از بحران چاره‌ساز باشد. پس لازم است نگاه بیرونی را به نگاه درونی تغییر دهیم، همان چیزی که اصل و اساس اقتصاد مقاومتی را نیز شکل می‌دهد، نگاه به درون یعنی «دیگرگونه» دیدن پدیده‌ها، یعنی ایجاد نگاه تازه به مسائل، یعنی «فرصت‌سازی» در هر موضوعی.