کارخانههای فولادسازی در کشور با استفاده از فناوریهای روز دنیا میتوانند تولیدات خود را به سمت تولیدات با ارزش افزوده بیشتری سوق بدهند. از اینرو باید بیش از پیش نیاز بازارهای دنیا را شناسایی کرده و با توجه به این نیاز اقدام به تولید محصولات فولادی جدید کنند.
کارشناسان فولادی معتقدند فولاد آلیاژی با توجه به ارزشافزوده بالایی که میتواند به همراه بیاورد، میتواند گزینه مناسبی در این زمینه باشد. اما با مسائلی چون بروز کردن فناوری و تغییر ساختاری فولادسازی در کشور روبهرو است.
فولادی با ارزشافزوده بالا
تولید فولادهای آلیاژی در کشور با توجه به مصارف صنعتی آن، از یکسو با تقاضای بالایی روبهرو نیست و از سوی دیگر برای تولید آن، نیازمند فناوریهای جدید است تا بتواند در بازار رقابتی حرفی برای گفتن داشته باشد. در اینباره عزیز قنواتی کارشناس حوزه فولاد و مدیرعامل پیشین فولاد اکسین در گفتوگو با صمت عنوان کرد: محصولات فولادی در یک تقسیمبندی کلی به دو دسته تقسیم میشوند، یک دسته فولادهای ساختمانی شامل تیرآهن، میلگرد، نبشی و… هستند. یک دسته دیگر نیز فولادهای آلیاژی هستند که مصارف خاص دارند که بیشتر این فولادها در صنایع مختلف بهویژه در خودروسازی کاربرد پیدا میکنند، برای مثال در سیلندر موتور، پیستون و بیشتر فلزاتی که در خودرو کاربرد دارند به کار برده میشوند. قنواتی با اشاره به اینکه تولید فولاد آلیاژی همراه با یک فرآیند سخت و پیچیده است، عنوان کرد: با توجه به فرآیند پیچیده تولید آلیاژی و ارزشافزودهای که به همراه میآورد، میتوان این دو نوع فولاد را در مقایسه با تولید طلا و جواهرات با تولید نقره با یکدیگر مقایسه کرد. اما ساختار فنی، فرآیند تولید و تجهیزات کارخانههای فولادسازی برای تولید فولاد، ساختمانی و تجاری طراحی شده است و بهراحتی نمیتوان ساختار تولید کارخانههای فولادسازی را تغییر داد و به سمت تولید فولاد آلیاژی پیش رفت. وی در ادامه با اشاره به نیاز کشور به فولاد ساختمانی و فولاد آلیاژی خاطرنشان کرد: در ایران نیاز کشور به فولاد ساختمانی بسیار بالاست، از اینروست که در چشمانداز سال ۱۴۰۴ تولید حدود ۵۵میلیون تنی برای آن ترسیم شده است. فولاد ساختمانی در بخشهای ساختوساز مسکن و در پروژههای عمرانی دولتی شامل پلسازی و سدسازی استفاده میشود. در حال حاضر هم در بخش مسکن و هم در پروژههای عمرانی رکود حاکم شده، اما نشانههای خروج از رکود در حال نمایان شدن است. قنواتی در ادامه افزود: البته نیاز فولاد آلیاژی با توجه به مصرف صنعتی بودن کشور در سطح پایینتری قرار دارد. اما چند شرکت داخلی با ظرفیت به نسبت خوبی در داخل کشور فولاد آلیاژی تولید میکنند.
مدیرعامل پیشین فولاد اکسین در ادامه عنوان کرد: با توجه به اینکه بازار آلیاژیها مربوط به پروژههای صنعتی دولتی است، از اینرو برای گسترش بازار آلیاژیها باید پروژههای صنعتی بیشتری را در داخل کشور تعریف کرد. اما از آنجا که فرآیند تولید آلیاژ پیچیده است، در این زمینه نیازمند تجهیزات روز دنیا هستیم. وی یادآور شد: از آنجا که فولاد آلیاژی میتواند ارزشافزوده بالایی به همراه داشته باشد، از اینرو از نظر کیفیت و قدرت رقابتپذیری که به همراه میآورد، میتواند یکی از گزینههای صادرات بهشمار رود، چراکه با حجم کمتر میتوان ارزشافزوده بیشتر و بازار مناسب را ایجاد کند.
قنواتی در ادامه متذکر شد: البته هماکنون نیز در زمینه فولادهای آلیاژی صادرات انجام میشود، ولی به دلایلی چون وجود نداشتن قوانین و مقررات ثابت در این زمینه و مستمر نبودن صادرات و امکان نداشتن رقابت با شرکتهای خارجی آمار قابل توجهی در این زمینه وجود ندارد.