برنج از خانواده کالاهای اساسی است که هرچند هم در تولید داخلی آن توانمند باشیم نیاز به واردات کمی از آن برای ذخیره استراتژیک کشور داریم اما مهمترین نکته در اینباره زمان و میزان واردات برنج است که نه باید بیش از حد لازم باشد و نه در زمان برداشت محصول داخلی.
به نقل از روزنامه صمت: واردات برنج در دولت نهم و دهم به قدری بیفکر و مدیریتنشده بود که انتقادهای بسیاری از سوی کشاورزان، تشکلها و اتحادیهها، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و برخی مسئولان را به همراه داشت. شاید در نگاه نخست و با در نظر گرفتن سرانه بالای مصرف برنج در کشور، واردات این محصول اساسی تا حدودی منطقی باشد اما بررسی زمان ورود آن نشان میدهد دولت وقت نتوانست به خوبی عمل کند چراکه با واردات بیموقع به تولید داخل و شالیکاران ضربه وارد کرد؛ بیشتر محصولات درست زمانی وارد کشور شد که روزهای برداشت را پشتسر میگذاشتیم و همین برای شروع بحران شالیکاران بس بود. اما دولت یازدهم به خوبی توانست واردات بیرویه برنج و همچنین رشد فزاینده قیمتها در بازار را مهار کند. دولت تدبیر و امید واردات برنج در زمان برداشت این محصول را ممنوع اعلام کرد و اجازه نداد تولیدات داخلی در رقابت یک طرفه با برنجهای خارجی باز هم متضرر شوند. این ممنوعیت همچنان ادامه دارد.
۳ اقدام مهم دولت
دبیر انجمن برنج کشور ۳ اقدام مهم دولت شامل تعیین محدودیت ثبت سفارش واردات برنج، پرداخت ۵هزار ریال به ازای هرکیلوگرم واردات برای اصلاح و بهبود اراضی شالیزاری و برقراری تعرفه ۴۰درصدی واردات در طول سال را برای کاهش واردات تاثیرگذار عنوان کرد. جمیل علیزادهشایق درگفتوگو با ایرنا کسری برنج کشور را برای امسال حدود ۸۰۰هزار تن برآورد کرد و افزود: نیاز مصرفی برنج کشور سالانه ۳میلیون تن است که پیشبینی میشود در سال جاری حدود ۲/۲میلیون تن آن از طریق تولید داخل تامین شود، بنابراین نیازی به واردات بیش از ۸۰۰هزار تن نداریم و انتظار میرود وزارت جهادکشاورزی از واردات بیش از این جلوگیری کند تا بازار برنج داخلی با مشکل مواجه نشود. علیزاده شایق تصریح کرد: اقدام مهم دولت در تعیین محدودیت زمان ثبت سفارش موجب شد جلوی برخی واردات بیموقع گرفته شود، به طور مثال در گذشته به هیچ عنوان محدودیت زمانی برای ثبت سفارش وجود نداشت و در برخی موارد برنجی که وارد میشد مربوط به ثبت سفارش ۲ تا ۳ سال پیش بوده است. به گفته دبیر انجمن برنج، براساس سیاست وزارت جهادکشاورزی در تعیین محدودیت زمان ثبت سفارش و واردات برنج اگر واردات به موقع انجام نشود ثبت سفارش متوقف و واردکننده بعدی جایگزین میشود. وی اقدام دیگر دولت را تعیین مالیات ۵ هزار ریالی برای اصلاح و بهبود اراضی شالیزاری به ازای هر کیلوگرم واردات برشمرد و افزود: با این سیاستگذاری هر کسی نمیتواند واردات انجام دهد. علیزاده شایق اظهارکرد: یکی دیگر از سیاستهای دولت تدبیر و امید برقراری تعرفه ۴۰درصدی واردات برنج در طول سال است، به نحوی که در گذشته تعرفه به شکل فصلی تعیین میشد، بنابراین برخی واردکنندگان تعرفه را دور میزدند و در زمان کاهش تعرفهها اقدام به واردات برنج میکردند اما در این روش واردکنندگان فرصتی برای دورزدن تعرفهها ندارند.
دبیر انجمن برنج کشور درباره واردات ۱۵۰هزار تن برنج در فصل برداشت ضمن انتقاد از سیاست وزارت جهاد کشاورزی بر ممنوعیت واردات برنج از اول مرداد تا ابتدای آبان گفت: سیاست ممنوعیت واردات وزارت جهاد کشاورزی کمی آرمانگرایانه (ایدهآلیست) است. واقعیت این است که باوجود اینکه وزارت جهاد کشاورزی تنظیمکننده بازار است، باید به این نکته توجه داشته باشد که واردات محصولاتی مانند برنج تابع شرایط خرید در کشور مبدا، زمان ورود کالا و شرایط حملونقل دریایی است.