خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
چندی پیش «محمد بن سلمان» وزیر دفاع و نایب ولیعهد عربستان سعودی در گفت و گو با نشریه «اکونومیست» از تصمیم ریاض برای واگذاری بخشی از سهام شرکت نفتی «آرامکو» که بزرگترین شرکت تولید انرژی جهان به شمار میآید، خبر داد.
بازی سیاسی با نفت
برخی ها این کار را یک بازی سیاسی می دانند و می گویند تصمیمی که در ظاهر برای جبران کسری بودجه ناشی از افول قیمت نفت اتخاذ شده و رنگ و بوی مشارکت مردمی به خود گرفته است، در عمل با جذب
سرمایهگذاران خارجی بزرگ، آرامکو را به یک شرکت بین المللی تبدیل می کند. با توسل به این حربه، عربستان به عنوان یکی از اعضای تأثیرگذار در «اوپک»
می تواند سیاستگذاریهای این سازمان نفتی را با الهام از خط مشی شرکای بین المللی خود دستخوش تغییر کند و این نکته مهمی است که در لابه لای برخی حاشیه ها کم رنگ شده است. «عبدالله شهبازی» نویسنده و پژوهشگر ایرانی دراین باره می گوید: برخی کارشناسان غربی مدعی هستند دلیلی وجود ندارد که با
ارزش ترین منابع انرژی جهان، به طور مثال گاز که به طورعمده در خلیج فارس و حوزه پارس جنوبی ایران متمرکز شده، به دلیل واقع شدن در یک قلمرو جغرافیایی مشخص، متعلق به یک کشور خاص باشد.
وی میافزاید: این فرضیه همواره در قالب تئوری مطرح بوده اما تا کنون هیچ نوع تصوری برای اجرایی شدن این مسأله وجود نداشته است. به نظر من این حرکتی که در قالب بین المللی کردن یا خصوصی کردن آرامکو انجام می شود، در ادامه همین مسیراست. البته فراموش نشود که علیرغم نقش بورس به جذب سرمایه های کوچک، در واقع همیشه کنترل شرکت های بزرگ در اختیار نهادهای بزرگ مالی بوده است. با این حساب عربستان به دنبال غیرمنطقه ای کردن بزرگترین کمپانی نفتی دنیاست.
الگوسازی
به گفته شهبازی خطر بزرگتری که وجود دارد این است که احتمالا این مسأله بین المللی کردن ذخایر انرژی به صورت الگو در خواهد آمد و شاید فردا شاهد عرضه سهام نفتی کشوری مثل نیجریه -که بزرگترین ذخایر نفت و گاز قاره آفریقا را دارد- در بازارهای بورس جهانی باشیم و چه بسا که گام به گام این الگو به کشورهای دیگر هم تسری پیدا کند. عملی شدن این روند را می توان به مثابه تحقق نظریه ای دانست که در دهه های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ بر علیه کشورهای نفت خیز خاورمیانه مبنی بر ادعای تعلق ذخایر آنها به همه جهان مطرح می شد. اما برخی آگاهان بین المللی هم این تحلیل را نمی پذیرند و می گویند عربستان عملا وارد یک چالش سیاسی، اقتصادی بزرگ در تاریخ خود شده است و برای برون رفت از این مشکل
چاره ای جز جبران کسر بودجه خود از راه خصوصی سازی ندارد.
