«بومیسازی» بهعنوان یکی از سیاستهای اصلی صنایع پس از انقلاب اسلامی بسیار مورد توجه قرار گرفت و فعالیتهای چشمگیری نیز در این زمینه در دهههای ۶۰ و ۷۰ انجام شد اما با افزایش درآمدهای نفتی در دهه ۸۰ نگاه صنعتی کشور بیشتر متوجه بیرون از کشور شد و سیاست بومیسازی صنایع تحت شعاع این نگاه قرار گرفت.
با روی کار آمدن دولت یازدهم و چرخش نگاهها به حمایت از صنایع داخلی، بومیسازی صنعتی دوباره مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که فناوری و دانش فنی مقدماتیترین عوامل بومیسازی صنعتی است وزارت صنعت، معدن و تجارت با اضافه کردن پیوست فناوری به قراردادهای خارجی ورود دانش فنی و تسهیل در بومیسازی صنعتی را از شروط سرمایهگذاریهای خارجی قرار داده اما به گفته کارشناسان بومیسازی صنعتی تنها در دانش فنی و فناوری خلاصه نمیشود؛ به عبارت دیگر قیمت تمامشده تولید و به صرفه بودن سرمایهگذاری در بخشهای مختلف عامل مهمی است که در بومیسازی صنعتی نقش بسزایی دارد.
پیوست فناوری
رضا رحمانی، قائممقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور تولید در توضیح برنامههای این وزارتخانه برای بومیسازی صنایع به صمت گفت: بومیسازی صنعتی از طریق ورود دانش فنی به کشور از اولویتهای وزارت صنعت، معدن و تجارت است، در همین راستا در شرایط پسابرجام با ورود شرکتهای خارجی به کشور وزارت صنعت، معدن و تجارت برای نخستینبار پیوست فناوری را در قراردادها تعریف کرده است. بر این اساس در تمامی قراردادهای صنعتی با پیوست فناوری ورود دانش فنی به کشور و ارتقای توان ساخت داخل مورد توجه قرار گرفته تا همکاریهای خارجی منجر به بومیسازی صنعتی در کشور شود. رحمانی درباره روند بومیسازی صنایع پس از انقلاب اسلامی گفت: در چند دهه اخیر ظرفیتهای خوبی در کشور ایجاد شده که در مقایسه با قبل از انقلاب یک تحول بزرگ صنعتی در کشور به وجود آمده است. در یک دهه گذشته نیز در صنایع پیشرفته، علوم فناورانه همچون داروسازی و هوافضا پیشرفتهایی حاصل شده که محصولات قابل رقابت با دنیا تولید میشود.
کیفیت مهمتر از توان تولید
قائممقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور تولید با بیان اینکه بیشتر خطوط تولیدی توسط صنعتگران داخلی ایجاد میشود گفت: در برخی صنایع توان و ظرفیت ظهور و حضور بیشتر صنعتگران داخلی وجود دارد اما بهدلیل برخی مشکلات توان بروز این ظرفیتها وجود ندارد بهطور مثال در بخش قطعهسازی صنایع خودرو توان بسیار زیادی وجود دارد اما این موضوع باید در خودروهای داخلی خود را نشان دهد که بهدلیل برخی مشکلات توان تولید قطعات در بومیسازی خودرو بهطور کامل بهدست نیامدهاست. وی با بیان اینکه حساسیت در تولید محصول باکیفیت، دوام بومیسازی را به همراه خواهد داشت، گفت: تنها داشتن توان تولید کافی نیست بلکه باید با تولید محصولات باکیفیت این توان را حفظ کرده و ارتقا دهیم بنابراین یکی از جنبههای بومیسازی صنعتی نگرشهای فرهنگی در صنایع است. توجه به تولید داخل و از سوی دیگر تلاش برای تولید محصول با بهترین کیفیت نیاز به فرهنگسازی دارد.