کارشناسان هشدار میدهند که «جایگزینی ماشینآلات با نیروی کار انسانی» ممکن است به «تشکیل یک جمعیت انسانی زاید و منفعل» منتهی شود.
آنها نگران این چالش هستند که «کشف و بکارگیری این نیروی عظیم» توسط ما پیش از آن اتفاق بیفتد که دریابیم راهکارهای استفاده درست از این نیروها باید برپایه چه اصولی استوار باشد.
درحالحاضر بخشی از این هراس و نگرانیها از سوی گروهی از دستاندرکاران مطرح و تکرار میشود که نگران هستند پیشرفتهای جاری در زمینه هوش مصنوعی (AI) به طور بالقوه قادر به نابودی میلیونها شغل و فرصت شغلی و بروز تهدیدی بزرگ برای بشریت به سبک «نابودگرها» خواهد بود اما همه این دغدغهها و عبارات درواقع همان کلماتی است که از لابهلای بحث و جدلهای کارشناسان و مفسران علم مکانیزاسیون و قدرت بخار آب در دو قرن پیش به بیرون تراوش میکرد. درآن زمان جنجالهای مربوط به مخاطرات ناشی از ظهور ماشینها عنوان «سوال ماشینآلات» به خود گرفت و اکنون مباحثی شبیه همان مجادلهها در آن سالها در راه است. پس از وقفهها و شکستهای بسیار، پدیده «هوش مصنوعی یا رایآی» به لطف تکنیک جامع و همهفن حریفی که «یادگیری عمیق» خوانده میشود در چند سال اخیر پیشرفت فوقالعادهای داشته است. با دادههای اطلاعاتی کافی و در دسترس، شبکههای عصبی بزرگ یا عمق و مدلسازی شده بر پایه ساختار معماری مغز انسان میتوان آموزشهای لازم را برای انجام هر کاری به انجام رساند. آنها موتور جستوجوی گوگل، برچسب زمان خودکار عکسها در فیسبوک، دستیار مدیریت صدای اَپل، توصیههای کارشناسی خرید در آمازون و اتومبیلهای خودران تسلا را قدرت میبخشند. اما این پیشرفت بسیار سریع در عین حال موجب بروز نگرانیهای اساسی در زمینه امنیت مشاغل و از بین رفتن فرصتهای شغلی نیز شده است. حتی نخبگانی همچون استیفنهاوکینگ، اِلون ماسک و سایرین با شگفتی زیاد نگران این موضوع هستند که آیا هوش مصنوعی میتواند از کنترل خارج شده و به ناگاه کشمکش و منازعهای پرشتاب و علمی تخیلی میان انسانها و ماشینها در گیرد؟ همچنین گروهی دیگر دغدغه آن را دارند که هوش مصنوعی باعث بروز گستره وسیعی از بیکاریها شود که دلیل آن انجام خودکار وظایف شناختهشدهای است که تا امروز تنها بهوسیله انسانها انجامشدنی بود. اینطور که پیداست پس از ۲۰۰ سال بار دیگر «سوال ماشینآلات» بازگشته و لازم است به آن پاسخی داده شود.