سالانه فناوریهای جدیدی به دنیا معرفی میشوند که میتوانند قدرت کشورها و زندگی بشر را در زمینههای مختلف تغییر دهند. شناسایی و ارزیابی این فناوریهای در حال ظهور کمک شایانی به درک تحولات دنیا خواهد کرد
اما کشوری میتواند در این حوزه بهعنوان قدرت فناوری دنیا مطرح شود که موفق به کسب و توسعه این فناوریها شود. حال مروری خواهیم داشت بر ۱۶ فناوری که قدرت کشورها را تغییر میدهد.
۳ شرط لازم برای فناوریها
موسسه RAND، سازمان جهانی آیندهپژوه علم و فناوری است که برای مشخص کردن فناوریهای مطرح دنیا مطالعهای را روی ۵۶ فناوری انجام داد و به این نتیجه رسید که تا سال ۲۰۲۰ میلادی ۱۶ فناوری (انرژی خورشیدی، ارتباطات بیسیم، محصولات ژنتیک دستکاریشده، ارزیابیهای زیستی سریع، فیلترها، کاتالیستها، تولید مسکن ارزان، تولید خودروهای هیبریدی، سنسورهای فراگیر، کشت بافت یا مهندسی ژنتیک، فناوری پزشکی، روشهای تشخیصی و جراحی پیشرفته، رایانههای پوشیدنی، رمزنگاری کوانتومی، نمونهسازی سریع و فناوری نانو) بیشترین کاربرد را در دنیا خواهد داشت و قدرت کشورها با این ۱۶ فناوری سنجیده میشود اما هر ۱۶ فناوری باید ۳ ویژگی اساسی داشته باشند؛ نخست اینکه تجاریسازی شوند، دوم بیشتر از سایر فناوریها مورد توجه بازار قرار گیرند و سوم تاثیری چند منظوره داشته باشند به این معنی که بیشترین تاثیر را روی آب، غذا، زمین، جمعیت، مدیریت جامعه، ساختار اجتماعی، انرژی، سلامت و بهداشت، توسعه اقتصادی، آموزش و صنایع دفاعی داشته باشند.
ترکیب مباحث تئوری با تجربه
سازمان جهانی آیندهپژوه علم و فناوری با دفاتری در سراسر جهان که از سال ۱۹۴۸م بهعنوان یک سازمان غیرانتفاعی مستقل در شمال امریکا راهاندازی شد بهطور تقریبی با ۱۶۰۰ نفر از ۵۰ کشور جهان همکاری میکند. پژوهشگران RAND مباحث تئوری را با تجربه کسب شده از سراسر جهان ترکیب میکنند. مجید متقیطلب، رییس پارک علم و فناوری گیلان در گفتوگو با صمت به تشریح این ۱۶ فناوری پرداخت و گفت: نخستین فناوری انرژی خورشیدی است که از آن به نام انرژیهای تجدیدپذیر یاد میشود و در قالبهای مختلف انرژی ازجمله باد، گرمایی، خورشیدی و مواردی از این دست خود را نشان میدهد و نهادهایی مانند سازمان انرژیهای نو ایران (سانا) راههای دستیابی به این فناوری را دنبال میکنند. او افزود: دومین فناوری ارتباطات بیسیم است که در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات جا میگیرد. این فناوری در دو شاخه مطرح است. (یکی در ارتباط با دستگاههای ارتباطی برای دسترسی به اطلاعات در هر زمان است و دیگری ارتباطات بیسیم روستایی است که در حوزههای مختلف ازجمله مصارف خاصی مربوط به بحثهای امنیتی به کار گرفته میشود. ) بحث ارتباطات بیسیم روستایی یکی از برنامههایی است که وزارت اطلاعات و ارتباطات آن را به جد دنبال میکند و حتی برای مباحث تئوری این نوع فناوریها حساسیت ویژهای وجود دارد. سومین فناوری محصولات ژنتیک دستکاریشده است که میتواند برای محصولات کشاورزی در نظر گرفته شود و کاربردهای مختلفی در داروسازی دارد.